Op woensdag 28 juni organiseerde Erfgoedplatform Overijssel, in samenwerking met Overijsselacademie, Comité 30 juni/1 juli Zwolle, Stichting Stil Verleden en Zwolse theaters het Symposium Overijssel & Slavernij. Met het gevarieerde programma bood het symposium een waardevol platform voor bewustwording, kennisdeling en onderzoek naar het provinciale slavernijverleden. De bijeenkomst trok met meer dan 200 bezoekers veel belangstelling.
Ervaringen, wetenschappelijke inzichten en lesmateriaal
De middag begon met een indrukwekkende inleiding door onderzoekster van het slavernijverleden Barbara Essenboom. Vervolgens vertelde historicus Coen van Galen over de bredere context van slavernij: in het heden en verleden, in Nederland en wereldwijd.
Na optredens van Spoken Word en muziek door Marc-Era, Justin flores En J. KcKenna gaf historicus Martin van der Linde van de Overijsselacademie een lezing over de banden van Overijssel met de trans-Atlantische slavenhandel.
De nieuwste inzichten hieromtrent zijn gebundeld in het boek Overijssel & Slavernij dat tijdens het symposium werd gepresenteerd. Aan het einde van het eerste deel was ook de lancering van de website Overijssel Overzee met het gelijknamige lespakket door Willemijn Zwart van KomVoor.
Excuses
De eerste exemplaren van het boek Overijssel & Slavernij werden overhandigd aan Shirley Kambel (Comité 20 juni/1 juli) en Commissaris van de Koning Andries Heidema.De uitkomsten van het onderzoek gaven aanleiding voor Heidema om in zijn reactie in het openbaar excuses aan te bieden voor de betrokkenheid van de provincie Overijssel bij de slavernij en slavenhandel.
Workshopronde
Na de pauze kregen erfgoedvrijwilligers en andere aanwezigen tijdens de workshopronde de kans om zich verder te verdiepen in hoe om te gaan met de slavernijgeschiedenis.
Zo was er een workshop van de Overijsselacademie en Collectie Overijssel over het doen van onderzoek naar het slavernijverleden, gaven Barbara Essenboom en Dineke Stam een workshop over het gebruik woorden en termen in relatie tot onderwerpen als slavernij en racisme en namen Coen van Galen en Bert Reinders geïnteresseerden mee in het doen van onderzoek in de slavenregisters.
Daarnaast waren er workshops over het aanbieden van koloniaal- en slavernijverleden in de klas door KomVoor en Stil Verleden en nam Ronald Matthijssen zijn groep mee in het inzetten van Participatief drama bij het omgaan met taboethema’s.
Vragen en interactie
In het derde, afsluitende plenaire deel konden aanwezigen vragen stellen aan de sprekers. Ook kregen aanwezigen een inkijkje in de verschillende activiteiten die in het verdere herdenkingsjaar Slavernijverleden 2023-2024 op stapel staan. Na een mini-performance ANNA door Reframing HERstory Art Foundation was er ter afsluiting uitgebreid gelegenheid om na te praten onder het genot van een hapje en een drankje.
Erfgoedcoach en mede-organisator Marjanne Romkes-Foppen blikt tevreden terug op de middag: ,,Voor erfgoedorganisaties- en vrijwilligers uit heel Overijssel bood het symposium de uitgelezen kans om meer te leren over de bredere context van het koloniale verleden van Overijssel. Niet alleen kwamen de meest actuele wetenschappelijke inzichten over de Overijsselse links met slavernij en slavenhandel aan de orde, maar er was ook aandacht voor de bredere context en de gevoeligheden die dit thema met zich mee brengt.
Het was waardevol om te merken dat er sprake was van een open , constructieve sfeer waarbinnen dit belangrijke thema de aandacht kreeg die het verdient. De workshops boden bovendien nuttige en praktische handvaten voor een ieder die verder met dit thema aan de slag wil. Of dat nu gaat om een lokaal historisch onderzoek of het vergroten van de bewustwording over het slavernijverleden onder jongeren.”
Deze bijeenkomst was onderdeel van ‘Online ontmoeten en ontwikkelen’, een project ter ondersteuning van erfgoedvrijwilligers in interprovinciaal verband. Het project is een samenwerking van het Overleg Provinciale Erfgoedhuizen Nederland (OPEN) en wordt financieel mede mogelijk gemaakt door het Fonds voor Cultuurparticipatie (FCP).’
