Naam: Henk Doze
Leeftijd: 72
Woonplaats: Giethoorn
Vrijwilliger bij: Museum ’t Olde Maat Uus
Werkzaamheden: Rondleiden schoolkinderen, verzorgen van lezingen, onderhoud aan het gebouw
Het verdwenen boerenleven
Henk Doze is geboren en getogen in Giethoorn. Zijn vader was boer en zoals dat vroeger ging werd er van hem verwacht dat hij de boel over zou nemen. Henk zijn hart lag echter ergens anders: hij interesseerde zich meer voor techniek en kwam op zijn negentiende terecht bij Scania in Zwolle. Uiteindelijk werkte hij daar 41 jaar.
Toch bleef Henk zich sterk verbonden voelen met Giethoorn. Na zijn vervroegde pensioen werd hij vrijwilliger bij het museum. Hoewel hij uiteindelijk nooit boer is geworden vertelt hij de bezoekers tegenwoordig juist graag over het boerenleven van vroeger. Henk: “Ik heb het echte boerenleven in Giethoorn als jongen nog dagelijks meegemaakt. Vanaf de jaren ’60 verdwenen de boeren hier steeds meer uit het straatbeeld. Er was in de landbouw sprake van schaalvergroting en de kleine boeren in Giethoorn konden een soort VUT-regeling krijgen. Velen kozen een ander beroep en werden bijvoorbeeld rondvaartschipper. Met de opkomst van het toerisme sindsdien zijn er hier bijna alleen nog maar bed and breakfasts te vinden en kom je hier geen punters met koeien op het water meer tegen. Daarom is het juist mooi om die verhalen van vroeger in het museum te kunnen delen.”
Allround vrijwilliger
Henk is een mooi voorbeeld van een echte allround erfgoedvrijwilliger. Het rondleiden van een groep schoolkinderen? ’s Avonds het alarm aanzetten van het gebouw? Het verzorgen van een lezing over de geschiedenis van Giethoorn in bejaardentehuizen? Hij draait er zijn hand niet voor om. Zit er een favoriet tussen al deze werkzaamheden? “Het liefst leid ik de schoolkinderen rond in het museum. De kinderen zijn onbevangen en stellen vaak de leukste vragen. Hoe kreeg je vroeger een koe nou zo ver dat hij op de punter stapte? Is het echt zo dat de boeren vroeger als ontbijt pannenkoek aten? Ook laat ik ze graag het kleine vissershuisje hier op het terrein zien waar vroeger een gezin met maar liefst 11 kinderen woonde. Dat zijn ze tegenwoordig niet meer gewend en hun reacties daarop zijn geweldig.”
Een verdwenen ambacht: het maaien met de zeis
Het ervaren van het boerenleven van vroeger is tegenwoordig in trek bij de bezoekers. Jaarlijks wordt een populaire Huisvlijtdag georganiseerd waarbij oude ambachten worden uitgebeeld door de vrijwilligers van het museum. Henk laat op deze dag aan bezoekers zien hoe het maaien met de zeis vroeger ging.
Hij leerde het ambacht van zijn vader en is de laatste vrijwilliger die nog weet hoe dat moet: “Ik neem op de Huisvlijtdag altijd de zeis van mijn vader mee, het is een erfstuk. Het werken met de zeis is eigenlijk net als fietsen; je verleert het nooit”. Bezoekers vinden het vaak romantisch om te zien hoe dat werken zonder machines ging. Henk lacht: “Tegenwoordig vind ik het leuk om te demonsteren hoor, maar vroeger vond ik de zeis maar een rotding. Je stond de hele dag krom en ’s avonds kon je bijna niet meer overeind komen van de spierpijn.”
Gezelligheid onderling: “het is bijna een soort therapie”
De reden dat Henk erfgoedvrijwilliger is bij het museum is de gezelligheid onderling: “Hier valt nooit een verkeerd woord. En als je een keer niet kunt komen is er altijd wel iemand die je kan bellen die het overneemt.” Op de dinsdagochtend komt iedereen in het museum samen en wordt er naast gewerkt ook gezellig koffie gedronken. Daarbij wordt er van alles besproken: “Het is bijna een soort therapie.” Daarnaast houdt Henk bij wat er het hele jaar gebeurt. Aan het einde van het jaar voert hij samen met een andere vrijwilliger een ‘Nieuwjaaarstoespraak Thomasvaer en Pieternel’ op, waarbij op komische wijze aandacht wordt geschonken aan de belevenissen van de vrijwilligers. Henk vertelt met een glimlach dat het dus wel gevaarlijk kan zijn om teveel te delen waar hij bij zit: “Je krijgt het weer terug op je bordje hoor!”
Vrijwilligers gezocht
Henk laat ons tijdens het interview weten dat ze op zoek zijn naar nieuwe vrijwilligers. Lijkt het je leuk om ook vrijwilligerswerk te gaan doen bij museum ’t Olde Maat Uus? Stuur bij interesse een mailtje naar info@museumgiethoorn.nl
