Sinds het najaar van 2023 is in de binnenstad van Oldenzaal, in het koetshuis van het Michgoriushuis, museum De Pelgrim gehuisvest. Dit museum licht het immaterieel erfgoed in Twente uit. Je ontdekt meer over de rijke tradities en rituelen van de omgeving. Deze spelen voor veel mensen in het dagelijks leven een belangrijke rol en bepalen het ritme van hun leven.

Historie van het museum

Eerder zat een museum met dezelfde naam in een van de armenhuisjes in de stad. Hier werd aan de hand van voornamelijk religieuze objecten verteld over het Rijke Roomse leven. Ook het carnavalsmuseum, De Hofnar, was gehuisvest in een van de armenhuisjes. Nadat in februari 2022 een grote lindeboom op de huisjes was gevallen, moest er voor beide musea nieuw onderdak gevonden worden. Besloten werd om de collecties samen te voegen in het koetshuis van het Michgoriushuis. Het resultaat is een museum dat gaat over het ritme van het leven.

Expositie

Om dat duidelijk te maken wordt in de lange smalle gang die leidt naar de tentoonstellingszaal een jaaroverzicht getoond met daarop een heel groot aantal bijzondere dagen die ieder jaar terugkomen. Denk aan religieuze feestdagen, de dagen waarop de seizoenen beginnen, de dagen die het politieke jaar bepalen, schooldagen en -vakanties. Daarnaast kennen we allemaal onze eigen persoonlijke feestmomenten zoals verjaardagen en (huwelijks-) jubilea die structuur geven aan ons leven. Eenmaal aangekomen in de tentoonstellingszaal wordt uitgelegd dat veel tradities een religieuze oorsprong hebben. Het katholieke geloof speelde vroeger een heel belangrijke rol in Oldenzaal. De grote Plechelmusbasiliek, om de hoek van het museum, vormde eeuwenlang een centraal kerkelijk punt in heel Twente. Veel tradities die gekoppeld zijn aan het katholieke geloof, zijn dan ook diep geworteld in de Oldenzaalse bevolking. Vandaar de richting waarvoor het museum gekozen heeft.

Activiteiten

In de multifunctionele ruimte van het museum, naast de tentoonstellingsruimte, vinden momenteel met name kinderactiviteiten plaats. Het plan is dat deze ruimte gebruikt gaat worden als studiezaal. Het is namelijk de bedoeling dat het museum zich verder ontwikkelt tot kenniscentrum voor immaterieel erfgoed in en over Twente. Daartoe zal er aandacht komen voor programmering rondom tradities en rituelen, waaronder die betrekking hebben op carnaval. Zo is onlangs de Buutacademie opgericht waar een traject kan worden gevolgd om buutreedner te worden. Een buutreedner is iemand die tijdens carnaval op een podium een bepaald typetje speelt, daarbij grappen en woordspelingen maakt en praat in het dialect. Ook worden er losse workshops aangeboden, bijvoorbeeld voor het schrijven van Twentse carnavalsliedjes.

Ontwikkelingen

Een belangrijke rol is weggelegd voor een digitaal platform dat momenteel ontwikkeld wordt, vol met informatie over het Twentse immateriële erfgoed. Bezoekers kunnen straks reacties plaatsen en aanvullingen doen via consoles in de studiezaal. De hoop is dat hierdoor beter in kaart kan worden gebracht welke tradities er allemaal zijn in Twente en welke variaties van de diverse tradities bestaan. Of iets immaterieel erfgoed is, wordt bepaald door de mensen die erbij betrokken zijn. Dat maakt dit nieuwe platform een waardevolle aanvulling op het Netwerk dat het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland coördineert en waarbij alle immaterieel erfgoed gemeenschappen zich kunnen aansluiten. Het doel van dit nationale netwerk is het zichtbaar maken van wat zich over de volle breedte aan immaterieel erfgoed in Nederland voordoet en om onderlinge samenwerking en uitwisseling te bevorderen. Zo worden alle beoefenaars in het Netwerk uitgenodigd voor de Immaterieel Erfgoeddagen die het Kenniscentrum organiseert. Tijdens deze dagen staan kennisuitwisseling en werken aan borging (toekomst geven) van immaterieel erfgoed centraal. Meer informatie en aanmelden voor het Netwerk kan hier.

Bekijk hier meer over het museum

De Pelgrim is van dinsdag tot en met zondag van 12.00 uur tot 17.00 uur geopend. Kijk voor meer informatie op de website van het museum: www.museumdepelgrim.nl

Zoek hieronder naar handige tips voor vrijwilligers