Van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 is in het hele Nederlandse koninkrijk extra aandacht voor het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Ook de provincie Overijssel staat de komende tijd op verschillende manieren stil bij dit pijnlijke verleden. Zo is de website Overijssel Overzee gelanceerd voor een ieder die meer wil weten of verder met dit thema aan de slag wil. Daarnaast zijn er recent verschillende interessante onderzoeken verschenen die ons meer vertellen over de Overijssels banden met slavernij en slavenhandel.
Verhalen, nieuws en agenda
Van het eerste koloniale museum van Nederland in Zwolle en Overijsselse aanwezigheid in de Molukken tot de familie Stibbe uit Kampen die aandelen hadden in Surinaamse plantages: op de Verhalenpagina van Overijssel Overzee vind je een variatie aan verhalen over Overijsselse betrokkenheid bij de trans-Atlantische slavenhandel.
Ook worden op diverse plekken in Overijssel activiteiten georganiseerd rondom slavernij. Zo is er in Museum Anno de Tentoonstelling Oog in oog, kun je in Museum De Waag in Deventer de kijkkast Gerrit Schouten bezichtigen en heeft Stedelijk Museum kampen de tentoonstelling Slavernijsporen in Kampen ingericht.
Lessen over slavernij
Voor een ieder die in de klas aan de slag wil met het thema slavernij is via Overijssel Overzee het gelijknamige lespakket te downloaden. Met kant-en-klare lessen, een uitgebreide docentenhandleiding, werkbladen en video’s. In vijf lessen leren leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool over de rol van Nederland in het slavernijverleden en ontdekken de sporen hiervan in hun eigen omgeving.
Het project begint met een gastles die via de website is te boeken. De gastles Overijssel Overzee is een zintuigelijke reis langs de voormalige Nederlandse koloniën als Suriname, Indonesië en Zuid-Afrika. De gasteducator introduceert het slavernijverleden aan de hand van een koffer boordevol geuren, kleuren, stoffen, tastbare objecten, prenten en natuurlijk diens eigen verhalen.
Recent is het Overijsselse lespakket bekroond met de Comenius-EduMedia-Award 2023 in Berlijn, Duitsland.
Verdiepend onderzoek
Voor een ieder die zich verder wil verdiepen in het slavernijverleden van Nederland staat op Overijssel Overzee een handig lijstje met boeken die de moeite waard zijn om te lezen. Daarnaast zijn er twee interessante nieuwe studies die dieper ingaan om de Overijsselse context.
Op 28 juni verscheen het boek Overijssel en Slavernij van de Overijsselacademie met 25 historische verhalen en 5 interviews met nazaten van tot slaaf gemaakten. Het boek zoomt in op de slavernij in Oost en West, van de zeventiende tot en met de negentiende eeuw.
Het boek is het resultaat van diepgaand historisch onderzoek naar Overijsselse plantage-eigenaren en bevat de meest actuele vondsten en inzichten. Over bewindhebbers van de VOC en WIC, bedrijven en industrieën met koloniale banden, zwarte aanwezigheid in de provincie en Overijsselaars die zich openlijk verzetten tegen het systeem van slavernij. Hiermee biedt het boek een waardevolle context en basis voor vervolgonderzoek naar banden van Overijssel met het slavernijverleden.
Wil je zelf aan de slag met onderzoek in de bronnen? Op de website van Collectie Overijssel staat een handig overzicht van de voor het boek geraadpleegde stukken.
Naast de studie naar de provinciale rol bij de Trans-Atlantische slavenhandel is recent is ook een rapport verschenen over de rol van het Deventer stadsbestuur en inwoners van Deventer bij de slavernij.
Dit vooronderzoek heeft de Overijsselacademie gedaan in opdracht van de Gemeente Deventer en is uitgevoerd door Esther van Velden en Siert Wieringa.
Het onderzoek Deventer & Slavernij is te downloaden op de website www.deventer.nl/slavernijverleden
Meld je activiteit aan!
Ben jij bezig met het organiseren van een activiteit rondom slavernij in Overijssel of heb je een mooi verhaal om te delen op het platform Overijssel Overzee? Neem dan contact op met regiohistoricus en projectleider Martin van der Linde.
Overijssel Overzee is een project van Stichting Overijsselacademie in samenwerking met Stichting Stil Verleden en Komvoor | Educatieve projecten. De website is mede mogelijk gemaakt dankzij bijdragen van provincie Overijssel, Fonds Cultuurparticipatie en Mondriaanfonds
